چرا بازار دارویی ایران لطمه پذیر است؟

چرا بازار دارویی ایران لطمه پذیر است؟ به گزارش مستر لمون، «اگر طرح دارویاری شکست بخورد، من شکستش ندادم، بلکه سازمان هایی که باید کمک کنند و نکردند آنرا شکست دادند»؛ هشداری که به تازگی وزیر بهداشت به دنبال بروز برخی مشکلات دارویی در کشور، مطرح و تاکید کرده که «دارویاری» به کمک همگانی نیاز دارد...



به گزارش مستر لمون به نقل از ایسنا، کمبود سرم و آنتی بیوتیک؛ موضوعی که بار دیگر چالش های بازار دارویی کشور را عیان کرد و هرچند که این مشکل بگفته وزارت بهداشتی ها فعلا مرتفع شده، اما سوال آنست که چرا بازار دارو با وجود اجرای طرح دارویاری و رفع مشکلات ارزی، همچنان لطمه پذیر بوده و گاهی در تامین دارو گرفتار چالش می شود؟.

مشکل کمبودهای دارویی به ویژه در مورد آنتی بیوتیک های کودکان و همین طور سرم های تزریقی از اوایل مهرماه سال جاری عنوان شد. در عین حال با داغ شدن موضوع کمبود آنتی بیوتیک ها در کشور، باردیگر بحث چند و چون اجرای طرح دارویاری هم داغ شد؛ هرچند که مسئولان سازمان غذا و دارو، کمبود آنتی بیوتیک های کودکان را فارغ از مباحث مربوط به دارویاری عنوان کردند و علت کمبود این گروه از داروها را تجویز بی رویه و مصرف بیش از حد خواندند.
چرایی کمبود آنتی بیوتیک های کودکان
به گفته مسئولان سازمان غذا و دارو، در نیمه اول سال ۱۴۰۱ نزدیک به ۳۰ درصد بیش از نیمه دوم ۱۴۰۰ آنتی بیوتیک برای اطفال تامین شد؛ در حقیقت تامین آنتی بیوتیک اطفال از حدود ۱۳ میلیون عدد در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ به حدود ۱۷ میلیون عدد در نیمه اول ۱۴۰۱ رسید، اما از آنجا که مصرف اصطلاحا overload شد و افزوده شد و تجویز هم گاهی در بعضی مواقع نادرست بود، موجب شد که این تناسب از بین برود. البته همان زمان هم سازمان غذا و دارو اعلام نمود که بدنبال فعالیت سه شیفت تولیدکنندگان داخلی و اقدامات انجام شده برای واردات، بزودی مشکل آنتی بیوتیک کودکان رفع خواهد شد.

موضوعی که البته تا حدی تحقق یافت و بگفته پدرام پاک آیین- سخنگوی وزارت بهداشت بامدادان شنبه (هفتم آبان ماه ۱۴۰۱) محموله ای از دارو شامل ۳.۵ میلیون عدد انواع سوسپانسیون آنتی بیوتیک اطفال، آموکسی سیلین، کوآموکسی کلاو، سفکسیم، سفالکسین و آزیترومایسین بوسیله هند وارد کشور شد.

در همین زمینه بخوانید:
افزایش مصرف آنتی بیوتیک در کشور چرا در فصل سرما «آنتی بیوتیک» کمیاب شد؟ توزیع ۳.۵ میلیون آنتی بیوتیک وارداتی از فردا در شبکه دارویی ماموریت دارویاری برای سامان دهی بازار دارو
البته آنطور که کارشناسان حوزه سلامت می گویند، تمام ماجرا مربوط به بحث بیش مصرف آنتی بیوتیک ها نیست و چالش هایی در اجرای طرح دارویاری نیز در کمبود آنتی بیوتیک ها موثر است. باید توجه کرد که بیش از سه ماه از اجرای طرح دارویاری می گذرد. طرحی که به عنوان ماموریت مهم دولت در زمینه سلامت تلقی شده و قرار شد تا اقدامی در راستای حل مشکلات بازار دارو، رفع کمبودهای دارویی و جلوگیری از تخلفات ارزی در زمینه دارویی کشور باشد.

بر این اساس طرح دارویاری از ۲۳ تیر ماه ۱۴۰۱، با بیان وزیر بهداشت شروع به کار کرد؛ طرحی که قرار شد با انتقال یارانه دارو بوسیله بیمه ها به مردم، پوشش بیمه ای داروها را افزایش داده، اقلام بیشتری از داروها را زیر چتر بیمه ها برده و در عین حال قیمت دارو را به سمت واقعی شدن سوق دهد، با این شرط که «پرداختی از جیب بیمار» افزایش نیابد. حالا با گذشت سه ماه از این طرح گویا اهداف اصلی دارویاری که افزایش پوشش بیمه ای داروها، پوشش بیمه ای اقلام بیشتری از داروها و ثابت ماندن پرداخت از جیب مردم در زمینه دارو بود تا این مقطع زمانی، محقق شده است.

در عین حال اجرای دارویاری اهداف دیگری را هم دنبال می کرد؛ رفع مشکلات ارزی و تک نرخی شدن ارز دارو و واقعی شدن قیمت داروها و کاهش قاچاق معکوس داروهای سوبسیددار از کشور. هم اکنون طبق گفته مسئولان و کارشناسان حوزه سلامت، مشکلات تامین ارز رفع شده و تامین ارز برای تولیدکنندگان و واردکنندگان دارو آسان تر شده است.

با این حال اما، بگفته برخی کارشناسان حوزه سلامت کشور، چالش هایی هم در اجرای این طرح وجود دارد، چالش هایی که تا حدی در بحث ایجاد کمبود در آنتی بیوتیک ها نیز موثر بوده است، مبحثی که دکتر سید علی فاطمی- نایب رئیس انجمن داروسازان ایران، علت آنرا "عدم پیش بینی در حوزه قیمت گذاری آنتی بیوتیک ها در طرح دارویاری" دانست. وی در این زمینه به ایسنا اظهار داشته بود: «در طرح دارویاری از یک فرمول استفاده کردند و نقش و تاثیر مواد اولیه ای که ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت می کردند، بر قیمت کل دارو را سنجیدند و با نسبتی همه داروها افزایش قیمت داشتند. برای اینکه ارز ۴۲۰۰ تومانی به ارز ۲۲ هزار تومانی تبدیل شد (تبدیل ارز دولتی به ارز نیمایی) و این اختلاف قیمت زیاد، جایی خودش را نشان میدهد. حال در زمینه آنتی بیوتیک ها تفاوتی وجود دارد و آن این است که قیمت مواد اولیه که در سایر داروها ۳۰ درصد است، برای آنتی بیوتیک ها ۶۰ تا ۷۰ درصد قیمت نهایی شان، قیمت مواد اولیه است. یعنی با تغییر ارز دولتی به ارز نیمایی، اختلاف عدد زیادی در خرید مواد اولیه شان اتفاق می افتد. از طرفی اقلام بسته بندی آنتی بیوتیک ها مانند شیشه هایی که برای شربت استفاده می نمایند، افزایش قیمت بسیار زیادی پیدا کرده است. در نتیجه افزایش قیمتی که سازمان غذا و دارو برای آنتی بیوتیک ها داده، مورد رضایت تولید کننده نبوده و همین سبب شده که تولیدشان را کاهش دهند.»

در مجموع در چنین شرایطی باوجود قرارگیری در فصل پاییز و افزایش بیماریهای تنفسی، کاهش تولید این داروها رخ داد و این در حالی بود که شاید گاهی مواد اولیه برای تولید هم در بعضی کارخانه ها وجود داشت. از طرف دیگر هم افزایش تجویز و مصرف آنتی بیوتیک ها نیز مزید بر علت شد و کمبود آنتی بیوتیک ها خصوصاً در زمینه اطفال را تشدید کرد.

در همین راستا دکتر دارایی - رییس وقت سازمان غذا و دارو در واکنش به این موضوعات چند هفته قبل به ایسنا اعلام نموده بود که «بحث کمبودی که در آنتی بیوتیک ها اتفاق افتاد، به مشکلاتی در مواد اولیه، قیمت گذاری و همین طور قیمت مواد جانبی مهم در شربت های آنتی بیوتیک مانند قیمت شکر، قیمت شیشه جهت بسته بندی و... بوده است که این مشکلات را رفع کردیم و تولید کافی آنتی بیوتیک ها انجام شده و ان شاءالله به زودی این داروها وارد بازار می شوند.»



در همین زمینه بخوانید:
"دارویاری"؛ طرحی برای مدیریت آشفته بازار دارو کمبود برخی آنتی بیوتیک ها در آستانه فصل سرد چالش هایی که باید رفع شوند تا تامین دارو به خطر نیفتد
در عین حال بگفته کارشناسان حوزه سلامت و همین طور داروسازان صنعت دارویی کشور، با وجود مزایای گوناگون اجرای طرح دارویاری و با وجود رفع گرفتاری های ارز دولتی و تسهیل تامین ارز برای تولید و واردات دارو در قالب طرح دارویاری، همچنان چالش هایی این طرح را تهدید می کند که می تواند منجر به کمبودهایی در بازار دارو شده و حتی ادامه حیات دارویاری را در معرض خطر قرار دهد؛ چالش هایی مانند افزایش میزان مالیات بر ارزش افزوده بر دارو و مواد اولیه، تامین نقدینگی برای داروسازان و پرداخت مطالبات دارویی که می توان از آن به عنوان پاشنه آشیل طرح دارویاری نیز یاد کرد.

البته بگفته مسئولان سازمان غذا و دارو بحث مالیات بر ارزش افزوده مواد اولیه با دستور معاون اول رئیس جمهور رفع شده است. باید توجه کرد که مالیات بر ارزش افزوده در زمینه مواد اولیه دارویی به ۹ درصد ارز نیمایی بالا رفته بود؛ موضوعی که داروسازان کشور را در تنگناهای مالی قرار داده بود، اما بگفته مسئولان سازمان غذا و دارو مدتی پیش معاون اول رئیس جمهور فرمان داد که تا زمان رسیدن مصوبه مجلس شورای اسلامی دراین زمینه، گمرک یک درصد ارزش افزوده ارز نیمایی را از مواد اولیه دریافت کند. همین طور مالیات بر ارزش افزوده در داروهای وارداتی که مشابه تولید داخلی دارند و همین طور در شیرخشک ها به دو درصد ارز نیمایی کم شده است.

در عین حال یکی دیگر از چالش های صنعت داروسازی در وضعیت فعلی، بحث تامین نقدینگی برای داروسازان است؛ بطوریکه گفته می شود بخش عمده ای از کمبود داروها به سبب نبود نقدینگی در شرکتها و پرداختی شان در گمرک است. از طرف دیگر پس از اجرای طرح دارویاری، قرار بود باتوجه به افزایش مابه التفاوت ارز دولتی و نیمایی، تسهیلات بانکی به تولیدکنندگان دارو تعلق گیرد که البته به اذعان تولیدکنندگان دارو هنوز چنین اتفاقی نیفتاده و صنعت داروسازی را از نظر تامین نقدینگی در مضیقه قرار داده است.

از طرفی هم مشکل همیشگی حوزه دارویی کشور، یعنی بحث پرداخت مطالبات دارویی که می توان از آن به عنوان پاشنه آشیل طرح دارویاری نیز یاد کرد، همچنان موضوعی چالش برانگیز در زمینه داروی کشور است؛ بطوریکه بگفته مسئولان انجمن داروسازان ایران و همین طور سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران موضوعی که می تواند طرح دارویاری را تهدید کند، رفتار سازمان تامین اجتماعی و چند بیمه دیگر است؛ چونکه با وجود این که ماه سومی است که طرح دارویاری اجرا می شود، اما سازمان بیمه گری مانند تامین اجتماعی هنوز ریالی به داروخانه ها بابت این تغییر یارانه نپرداخته است و داروخانه ها و مراکز درمانی از این مساله گلایه مندند؛ چونکه فشار مالی بالایی بر آنها وارد می شود.

موضوعی که دکتر بهرام عین اللهی- وزیر بهداشت هم نسبت به آن واکنش نشان داد و مدتی پیش در آیین نکوداشت روز ملی بیمه سلامت، اعلام نمود که «وزارت بهداشت به تنهایی نمی تواند بحث بیمه همگانی را ادامه دهد و همه شامل مجلس، سازمان برنامه و بودجه و... باید کمک کنند. شخصا به بیمه اعتقاد دارم و فکر می کنم راهکار سلامت مردم در بیمه هاست. هرچه بیمه ها را قوی تر نماییم، سلامت بهتر تضمین می شود. در عین حال حتما دنبال طرح های ارتقاء بیمه ها یا شاید تجمیع بیمه ها هستیم. اکنون بیمه سلامت در پرداخت ها به روز است، اما متاسفانه بیمه تامین اجتماعی خیلی عقب است.»

وی اصرار کرد که« اگر طرح دارویاری شکست بخورد، من شکستش ندادم، بلکه سازمان هایی که باید کمک کنند و نکردند آنرا شکست دادند. این موضوعات به کمک همگانی نیاز دارد.»



در این زمینه بخوانید:
۳ چالشی که بازار دارو را آزار می دهد وزیر بهداشت: اگر طرح دارویاری شکست بخورد، من شکستش ندادم
دکتر سید حیدری محمدی - دبیر قرارگاه اصلاح سیاست های ارزی دارو در گفت و گو با ایسنا، درباره آخرین وضعیت اجرای طرح دارویاری و وضع بازار دارو، اظهار داشت: اجرای طرح دارویاری از ۲۳ تیر ماه شروع و در فاز اول برای داروهای تولید داخلی انجام شد و تصمیم گرفتیم که همه داروها را باهم وارد طرح نکنیم و فاز به فاز اقدام نماییم تا شرایط بازار و جامعه را ارزیابی نماییم. بر این اساس ابتدا با داروهای تولید داخلی کار را شروع کردیم که ارزبری کمتری داشتند. در عین حال داروها و تجهیزات وارداتی بیشترین میزان ارزبری را دارند. بدین سبب در مرحله اول داروهای تولید داخلی را وارد اجرای طرح دارویاری کردیم. مرحله بعد مربوط به داروهای وارداتی بود که تا حالا ۸۰ تا ۹۰ درصد داروهای وارداتی نیز وارد طرح دارویاری شده اند. باید توجه کرد که یکسری داروهای وارداتی مشابه تولید داخلی ندارد و بیمه بصورت کامل آنرا پوشش می دهد، اما هم اکنون یکسری از داروهای وارداتی را داریم که مشابه تولید داخلی دارند و تعهد بیمه برمبنای قیمت تولید داخلی آن هاست و در نتیجه بیمار باید مابه التفاوت بپردازد. فعلا این داروهای وارداتی را که مشابه تولید داخلی دارند، آزاد نکردیم. برای اینکه پرداخت از جیب مردم بالا می رود. به هر حال این داروها هم باید با تمهیداتی آزاد شود.

وی اضافه کرد: تقریبا ۲۰ درصد از تجهیزات پزشکی تولید داخلی هم ارزشان آزاد شده و وارد طرح دارویاری شده اند که شامل تجهیزات مصرفی و سرمایه ای هستند که بیمه آنها را از محل یارانه طرح پوشش می دهد. البته از آنجا که ۸۰ درصد تجهیزات مصرفی وارداتی است، هنوز آنها را آزاد و وارد طرح نکرده ایم. شیر خشک ها هم همچنان ارز دولتی می گیرند و هنوز ارزشان آزاد نشده است.
آخرین وضعیت پرداخت مطالبات دارویاری از طرف بیمه ها تامین اجتماعی؛ همچنان بدهکار دارویاری
محمدی در ادامه صحبت هایش درباره ی وضعیت پرداختی بیمه ها در قالب طرح دارویاری، اظهار داشت: قرار بود که پرداختی های طرح دارویاری بلافاصله از محل اعتبارات طرح و از طرف بیمه ها پرداخت گردد. دراین زمینه بیمه سلامت به خوبی و بلافاصله پرداخت ها را انجام داد و وضعیت خوبی دارد. بطوریکه در بخش سرپایی تا پایان شهریور را تسویه کرده است. در صورتیکه بیمه تامین اجتماعی در بخش سرپایی تا پایان تیر ماه را تسویه کرده و هنوز مرداد و شهریور را تسویه نکرده است. البته قول دادند که به زودی این مطالبات را پرداخت کنند. بدین سبب عملا تامین اجتماعی پرداختی در قالب دارویاری نداشته است که البته به این دلیل است که منابع مالی نداشته است. بیمه تامین اجتماعی می گوید من بدهی داشتم و ابتدا باید بدهی ام را بدهم و بعد ماه به ماه در قالب طرح دارویاری پرداخت کنم.

وی افزود: در بخش بستری هم بیمه سلامت تا پایان تیر ماه را پرداخت کرده است و اعلام نموده هر مرکز درمانی که اسناد مرداد و شهریور را ارسال نماید، پرداخت می کنم؛ اما ارسال اسناد بیمارستان مقداری زمان می برد. تامین اجتماعی تا آبان سال قبل را تسویه کرده است. بیمه نیروهای مسلح هم مطالباتش را در زمینه سرپایی و بستری تا پایان تیر ماه ۱۴۰۱ دارد تسویه می کند.
درخواست اعتبار ۸۹ هزار میلیارد تومانی برای دارویاری در سال آینده
وی درباره ی میزان اعتبار طرح دارویاری، اظهار داشت: اگر ارز کل اقلام را آزاد می کردیم، اعتبار کلی ۷۳ هزار میلیارد تومان بود. حال ۴۰۰۰ میلیارد تومان در مرداد ماه به بیمه ها پرداخت کردند و یک میلیارد دلار هم به سازمان غذا و دارو پرداختند. البته باید توجه کرد که برخی واردکنندگان ارز دولتی را دریافت نمودند، اما پس از ۲۳ تیر ماه آنرا ترخیص کردند که این ها مشمول مابه التفاوت می شوند. به این معنا که زمانیکه می خواهند کالایشان را ترخیص کنند، گمرک به آنها می گوید که کالای شما نیمایی شده و باوجودی که ارز دولتی دریافت کرده بودید، باید مابه التفاوت ارز دولتی تا نیمایی را بپردازید؛ چونکه مقرر است دارو را با قیمت آزاد بفروشید. بدین سبب هر واردکننده ای که کالایش پس از اجرای طرح دارویاری ترخیص شده، حتی اگر ارز دولتی دریافت کرده باشد، باید مابه التفاوت ارز دولتی تا آزاد را بپردازد. برای اینکه ما قیمت آزاد را دادیم و به قیمت آزاد می فروشد. حال از یک میلیارد دلار، ۴۰۰ میلیون دلار آن به این صورت است که باید مابه التفاوت را به ما برگردانند. بدین سبب عملا ما ۶۰۰ میلیون دلار دریافت کردیم. مقرر شده ۵۰۰ میلیون دلار دیگر هم در ایام آینده به حوزه سلامت اختصاص یابد. در عین حال برای سال آینده هم ۸۹ هزار میلیارد تومان برای اجرای طرح دارویاری پیشنهاد دادیم که امیدواریم در قانون بودجه تصویب شود.

محمدی با اعلان اینکه سازمان برنامه و بودجه برمبنای عملکرد بیمه ها اختصاص ها را انجام می دهد، اظهار داشت: بر این اساس بیمه اسنادش را به سازمان و برنامه و بودجه ارائه می دهد و این سازمان به اندازه عملکرد ماه قبل شان باردیگر به آنها اعتبار می دهد.

محمدی درباره ی چالش عدم پرداخت مطالبات داروخانه ها از طرف سازمان های بیمه گر، اظهار داشت: همانطور که اعلام کردم سازمان تامین اجتماعی اعلام می کند که پول ندارد و بدهی هایش را به داروخانه ها پرداخت نکرده است. البته اعتبار مربوط به طرح دارویاری را دریافت کرده است، اما بدهی های قبلی اش را به داروخانه ها پرداخته است. تامین اجتماعی می گوید دولت به من بدهی دارد و باید بدهی اش را بپردازد تا من هم بتوانم مطالبات مراکز درمانی و داروخانه ها را بپردازم. این مساله می تواند در زنجیره دارو مشکل بوجود آورد. بدین سبب باید از طرق مختلف شامل استقراض یا دریافت مطالباتش در دولت بتواند بدهی های مراکز درمانی و داروخانه ها را بپردازد.

وی با اعلان اینکه پرداخت مطالبات مراکز درمانی و داروخانه ها از طرف سازمان های بیمه گر پاشنه آشیل طرح دارویاری است، اظهار داشت: این مساله دقیقا درست است. سفارش ما این است که سازمان برنامه و بودجه پول تامین اجتماعی را پرداخت کند تا تامین اجتماعی هم بتواند بدهی هایش را به مراکز درمانی و داروخانه ها تسویه کند. در عین حال سازمان بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات باید بر روی هزینه کرد اعتباراتی که در قالب طرح دارویار به بیمه ها پرداخت می شود، نظارت کنند. ما هم وظیفه داریم که گزارش دهیم. هم اکنون به جز بیمه سلامت هیچ یک از بیمه ها سهم دارویاری را تسویه نکرده اند.
کاهش مالیات بر ارزش افزوده دارو و شیرخشک
وی در ادامه صحبت هایش درباره ی وضعیت ۹ درصد ارزش افزوده در زمینه مواد اولیه، اظهار داشت: مالیات بر ارزش افزوده مواد اولیه دارو ۹ درصد ارز دولتی بود که پس از آزادسازی ارز دارو، به ۹ درصد ارز نیمایی بدل شد، اما خوشبختانه مدتی پیش معاون اول رئیس جمهور دستور دادند که تا زمان رسیدن مصوبه مجلس شورای اسلامی دراین زمینه، گمرک همان یک درصد ارزش افزوده ارز نیمایی را از مواد اولیه دریافت کند. همین طور مالیات بر ارزش افزوده در داروهای وارداتی که مشابه تولید داخلی دارند و همین طور در شیرخشک ها به دو درصد ارز نیمایی کم شده است.




1401/08/10
10:13:50
5.0 / 5
398
تگهای خبر: برنامه , بیماری , بیمه , پزشك
مطلب مسترلمون را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۵ بعلاوه ۳
مستر لمون

مستر لمون


مستر لمون یا آقای لیمو : همه چیز درمورد غذا و فست فود



mrlemon.ir - حقوق مادی و معنوی سایت مستر لمون محفوظ است