از سربازی زنانه در لابراتوار تا ثبت نخستین نمونه کرونا در لابراتوار مرجع ایران مستر لمون: مستر لمون: تصویر 48 سال قبل؛ در زمانه ای که زنان هم خدمت سربازی را از سر می گذراندند، گمان نمی کرد که دوران سربازی اش در یک آزمایشگاه، مقدمه ای باشد برای ورود به دنیای ویروس ها و هر قدم زندگی تجربه ای شود تا در روزگاری که کرونانامی جان بشریت را تهدید می کند، آنرا در کشورش برای نخستین بار شناسایی کرده و پروژه تشخیص پاندمی قرن را در پیش بگیرد... به گزارش مستر لمون به نقل از ایسنا، لابراتوار ویروس شناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران که بعنوان لابراتوار مرجع در حوزه آنفلوآنزا، سرخک، سرخجه و فلج اطفال شناخته می شود؛ جایی است برای حضور انسان هایی که سال ها و دهه های زندگی شان را وقف شناسایی ویروس هایی کرده اند که می توانند تاثیراتی بزرگ و عموما تلخی را در زندگی انسان ها به جا بگذارند؛ آزمایشگاهی برای ورود به دنیای ویروس ها؛ ذرات میکروسکوپی کوچکی که می توانند بحران ها و فجایع بزرگ بشری را ایجاد و دنیای انسان ها را دگرگون کنند. آخرین شان که در دنیای ما بحران آفرین شد، کووید ۱۹ است؛ ویروسی که جهان را زیر تاج خود گرفت و جان های بسیاری را به قربانگاه بُرد. با این حال بودند کسانی که در مقابل هجوم کرونا قیام کنند و با هر آنچه در دست دارند، از هم نوع خود محافظت کنند؛ یکی با سپر دانش پزشکی و دیگری با سلاح لابراتوار و شناسایی زودهنگام و... همه برای غلبه بر پاندمی قرن به صف شدند و حالا که بیشتر از سه سال از روزهای آغاز پاندمی کرونا در جهان و ایران می گذرد، باید از انسان هایی اظهار داشت که با دل و جان در مقابل کرونا ایستادند. دکتر طلعت مختاری آزاد- استاد ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران و مدیر لابراتوار ملی آنفلوآنزا، یکی از کسانی بود که پس از دهه ها تلاش در حوزه ویروس شناسی کشور، در زمان کرونا هم خوش درخشید؛ به صورتی که پس از جهان شمول شدن آوازه کرونا، همراه با تیمش در لابراتوار ملی آنفلوآنزا تمام تلاشش را انجام داد تا بتواند ورود احتمالی ویروس به کشور را شناسایی کند؛ آن هم در شرایطی که نه کیت تشخیصی داشت و نه امکانات شناسایی آن را. در نهایت تلاشش جواب داد و توانست نخستین موارد مثبت کووید19 در ایران را شناسایی کند. «اجباری» و ورود به دنیای ویروس ها مختاری آزاد روزی که وارد دانشگاه شد، گمان نمی کرد سر از رشته ویروس شناسی در آورد، اما پس از فارغ التحصیلی در رشته دامپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۳۵۴، در زمانی که زنان باید خدمت الزامی را می گذراندند، به سربازی رفت و پس از دو ماه آموزش نظامی در پادگان عباس آباد، بعنوان رزیدنت آزمایشگاه، مابقی دوران خدمت سربازی اش را گذراند. پس از پایان خدمت سربازی با دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران آشنا شد و در یک پروژه تحقیقاتی در حوزه آنفلوآنزا مشغول به کار شد و به تدریج با پیگیری خودش توانست بعنوان نخستین رزیدنت رشته ویروس شناسی در همین دانشگاه پذیرفته شود و بدین سان وی بعنوان نخستین فارغ التحصیل ویروس شناسی از ایران در سال ۱۳۶۱ فارغ التحصیل شد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، به همراه چند استاد دیگر در ایران کوشش کرد که رشته ویروس شناسی را حفظ کند و با بیشتر از سه دهه تلاش توانست آزمایشگاهی را که روزی قرار بود تعطیل شود، به لابراتوار مرجع برای چهار بیماری آنفلوآنزا، فلج اطفال، سرخک و سرخجه تبدیل کند و در پاندمی کرونا هم نخستین کسی باشد که دو مورد اولیه کرونا مثبت در ایران را شناسایی کرده و پروژه سنگین تشخیص کووید ۱۹ در کشورمان را آغاز کند. در ادامه می توانید گفت وگوی تفصیلی ایسنا، با دکتر طلعت مختاری آزاد- استاد گروه ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران و مدیر لابراتوار ملی آنفلوآنزا را بخوانید: دکتر طلعت مختاری آزاد در گفتگو با ایسنا، از روزهایی می گوید که نورسیده دانشگاه شد و دست سرنوشت او را به رشته ویروس شناسی رساند تا رسالتش را در این عرصه انجام دهد و توضیح می دهد: در زمان من وقتی کنکور می دادیم، هر دانشگاه کنکورهای جداگانه ای برگزار می کرد. از آنجاییکه می خواستم در تهران تحصیل کنم، در آزمون کنکور گروه پزشکی دانشگاه تهران شرکت کردم. معمولاً گروه پزشکی مجموعا ۲۰۰ نفر دانشجو پذیرش می کرد که در رشته های پزشکی، داندان پزشکی، داروسازی و دامپزشکی تحصیل می کردند. من در سال ۱۳۴۸ وارد رشته دامپزشکی دانشگاه تهران شدم که دوره آن شش ساله بود و بر این اساس در سال ۱۳۵۴ فارغ التحصیل شدم. وی می گوید: در آن زمان پس از فارغ التحصیلی خانم ها باید به سربازی می رفتند. بر این اساس پس از اینکه در سال ۱۳۵۴ مدرک دامپزشکی را از دانشگاه دریافت کردم، در فاصله بین ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۶ دوره سربازی را گذراندم. در دوره نظام وظیفه بود که پس از دو ماه آموزش نظامی در پادگان عباس آباد، بقیه دوره را به صورت رزیدنت در لابراتوار گذراندم. از همین طریق بود که با کار لابراتوار آشنا شدم. در آن زمان اصلا نمی دانستم که دانشکده بهداشتی وجود دارد و پس از پایان دوره، با دانشکده بهداشت آشنا شدم و در این دانشکده مشغول به کار شدم. مختاری آزاد می افزاید: زمانیکه به دانشکده بهداشت آمدم، یک پروژه تحقیقاتی در رابطه با آنفلوآنزا در جریان بود و من هم برای فعالیت در این پروژه تحقیقاتی به دانشکده بهداشت آمدم. در آن زمان پیش از ورودم به دانشکده بهداشت دانشگاه تهران، قصدی برای ادامه تحصیل نداشتم، اما وقتی به دانشکده بهداشت آمدم، با خودم فکر کردم که اگر مقرر است در دانشگاه بمانم، بهتر است که ادامه تحصیل بدهم و این کار را انجام دادم. دانشکده بهداشت را خیلی ها نمی شناختند و هنوز هم خیلی ها این دانشکده را نمی شناسند. در آن زمان این دانشکده فوق لیسانس و دکترا می داد. بر این اساس در این دانشکده Master of public health را گذارندام که در آن زمان فقط کسانی که دکترا داشتند، می توانستند این دوره را بگذرانند. اولین فارغ التحصیل ویروس شناسی کشور وی با اعلان اینکه در آن زمان گروههای مختلفی که اینجا وجود داشت، رزیدنت می گرفتند، می گوید: استادهای بسیار خوبی در گروه ویروس شناسی بودند. من از آنها پرسیدم که رزیدنت ویروس شناسی نمی خواهید و این شد که به فکر افتادند تا رزیدنت بگیرند. آن زمان هم فقط یک رزیدنت می گرفتند. در نتیجه مقدمات فراهم گردید و من بعنوان نخستین رزیدنت گروه ویروس شناسی پذیرفته شدم و بر این اساس نخستین فارغ التحصیل ویروس شناسی از ایران هستم که در سال ۱۳۶۱ در ایران فارغ التحصیل شدم. مختاری آزاد در ادامه به شرایط استخدام آن زمان بخصوص برای زنان اشاره کرده و می گوید: یکی دو سال در دانشگاه علوم پزشکی ایران تدریس می کردم، اما هنوز عضو هیات علمی نشده بودم. بالاخره در فروردین ماه ۱۳۶۴ بعنوان استادیار بخش ویروس شناسی، عضو هیات علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران شدم. حفظ «ویروس شناسی» در کشور وی با اعلان اینکه پایه گذاری گروه ویروس شناسی خیلی خوب بوده است، می افزاید: عقیده دارم که شاید بهترین و قوی ترین گروه ویروس شناسی در میان دانشگاه ها در ایران، گروه ویروس شناسی در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران است که بنیانگزار آن مرحوم دکتر نفیسی بودند که متخصص اطفال و فارغ التحصیل آمریکا بودند. در گروه ویروس شناسی اساتید بسیار خوبی وجود داشت که بعضی از آنها از مهاجرت کردند. خانم دکتر ناطق که یکی از اساتید ویروس شناسی بودند، در ایران ماندند. در نهایت خانم دکتر ناطق و من گروه ویروس شناسی را سال ها حفظ کردیم و بعد هم برای پذیرش فوق لیسانس و دکترا در این رشته، برنامه نوشتیم که طبیعتا باید در آن زمان به تصویب ستاد انقلاب فرهنگی می رسید که مصوب شد و الان فارغ التحصیلان فوق لیسانس و دکترا را به صورت مرتب پذیرش می نماییم. آزمایشگاه مرجع برای ۴ بیماری مختاری آزاد در رابطه با مرجعیت و اعتبار گروه ویروس شناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، می گوید: در ایران دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران برای فلج اطفال، آنفلوآنزا، سرخک و سرخجه لابراتوار مرجع است. طبیعتا از آنجاییکه گروه ویروس شناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، قدیمی ترین گروه ویروس شناسی بودیم، بعنوان مرجع در این بیماری ها شناخته شدیم. در اینجا باید سال ها زحمت بکشید. البته این لابراتوار پیش از پیروزی انقلاب بعنوان لابراتوار مرجع آنفلوآنزا شناخته شده و دومین کشور در منطقه مدیترانه شرقی بودیم که لابراتوار ملی داشته ایم که نخستین کشور هم سودان بوده است. حفظ مرجعیت علمی لابراتوار ملی آنفلوآنزا در منطقه مدیترانه شرقی وی می گوید: البته برخی کشورها امکان دارد در مقطعی مرجع شوند، اما دیگر کار نمی کنند. در حالیکه در ایران لابراتوار ملی آنفلوآنزا به صورت دائم مرجعیت خویش را حفظ نموده است. چونکه مرجع بودن یکسری معیار بین المللی دارد؛ بعنوان مثال باید ویروس جدا کنید، برای سازمان جهانی بهداشت بفرستید، آنها تایید کنند و نمونه مشکوک بفرستند و باردیگر لابراتوار باید پاسخ دهد. ازاین رو برای ماندگاری مرجعیت لابراتوار ملی آنفلوآنزا به صورت مرتب این اقدامات به انجام می رسد. بعنوان مثال اگر برای آنفلوآنزا سه سال این اقدامات را انجام ندهیم، دیگر مرجع نیستیم. بدون تعارف اعلام می کنم که یکی از بهترین لابراتوار های منطقه در منطقه مدیترانه شرقی، لابراتوار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران است. دو سال یکبار کشورهای منطقه مدیترانه شرقی نشست برگزار می کنند که دو سال قبل برای لابراتوار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، لوح تقدیر دادند و یکی از بهترین لابراتوار های منطقه است. البته اقدامی گروهی است، همکاران ما با کارهای بی وقفه تعطیلات ندارند و همه در خدمت سیستم بهداشتی هستند و همیشه باید هوشیار باشند. آزمایشگاهی که قرار بود تعطیل شود، اما مرجع شد آنفلوآنزای لوکس! مختاری آزاد با اعلان اینکه پیش از این برخی گمان می کردند که آنفلوآنزا بیماری است که به نظر لوکس می آید، ادامه می دهد: برخی فکر می کردند که آنفلوآنزا بیماری لوکس و مختص کشورهای پیشرفته است. حتی عده ای می خواستند این لابراتوار را تعطیل کنند، اما سعی کردیم که این لابراتوار بسته نشود. برخلاف تصور بسیاری معمولاً مرگ ومیر ناشی از آنفلوآنزا در کشورهای درحال توسعه بیشتر است، اما این مورد حس نمی گردد. مرگ ومیر، خسارت و...، همچون تبعات آنفلوآنزا هستند. بر مبنای اقدامات اپیدمیولوژیکی که در کل دنیا انجام دادند، نشان دادند که وقتی یک بیماری تنفسی می آید که شاهد کنونی آن هم کروناست، می تواند برای کشورهای درحال توسعه که زیرساخت های بهداشتی متفاوتی دارند، مرگ ومیر بیشتری داشته باشد، اما مردم این را حس نکنند. آنفلوآنزا؛ کاندید همیشگی پاندمی وی با اعلان اینکه معمولاً هر قرن، چهار همه گیری تجربه می شود، می گوید: در جلساتی که در ژنو قبل از کرونا برگزار می شد، همه پیشبینی می کردند که یک پاندمی آنفلوآنزا خواهیم داشت که به صورت ناگهانی کرونا آمد. در عین حال نمی توان پیش بینی نمود که پاندمی های بعدی چه خواهند بود، اما همیشه یکی از کاندیدها آنفلوآنزا خواهد بود. همه گیری های قرن ۲۱ همه ویروسی بوده است دوره بیماری های عفونی تمام نشده است مختاری آزاد ادامه می دهد: میتوان اظهار داشت که در قرن ۲۱ همه همه گیری ها ویروسی بوده است؛ مِرس، سارس کرونا ویروس یک، زیکا، آنفلوآنزای پرندگان، آنفلوآنزای پاندمیک و سارس کرونا ویروس دو و... را داشته ایم. بر این اساس در قرن ۲۱ همه همه گیری ها ویروسی بوده است. عده ای فکر می کردند که دوره بیماری های عفونی تمام شده و دوره بیماری های غیر عفونی است. هرچند که بیماری های غیر عفونی مانند بیماری های قلبی، دیابت و... وجود دارند، اما مسئله اینست که بیماری های عفونی هم تمام نشده اند و اتفاقا ویروس هایی که آمده اند، نشان می دهند که باید خیلی حواس مان باشد. محدود کردن بیماری های تنفسی غیر ممکن است وی می گوید: از آنجاییکه تعداد بیماری های مشترک بین انسان و حیوان زیاد است، این ویروس ها می توانند با تغییراتی به انسان منتقل شوند. بعنوان مثال روتاویروسی که حالا سبب اسهال می شود، در ارتباط با حیوانات بوده که تغییراتی کرده و در انسان هم دیده می شود. ازاین رو ویروس ها با تغییراتی می توانند به انسان منتقل شوند و از آنجاییکه نخستین برخورد انسان با این ویروس ها اتفاق می افتد، اگر در مرحله اول خوب کنترل نشود، بخصوص بیماری های ویروسی تنفسی را نمی توانید کنترل کنید. وقتی آنفلوآنزای پرندگان آمد، در مرحله اول که افرادی را که به صورت مستقیم با پرندگان تماس داشتند و مبتلا می شدند، کنترل کردند، اما اگر این اتفاق نمی افتاد و به مرحله انسان به انسان برسیم، در بیماری های تنفسی، کنترل انتقال غیر ممکن است. نخستین بار که کرونا آمده بود، اعلام کردم که محدود کردن بیماری های تنفسی غیر ممکن است و کرونا نشان داد که محدود کردن بیماری های تنفسی امکان ندارد. پاندمی آنفلوآنزای اسپانیایی با ۵۰ میلیون کشته مختاری آزاد ضمن اشاره به همه گیری های قبل از کرونایی که بشر را به زحمت انداخت، ادامه می دهد: مهم ترین همه گیری که در جهان رخ داد، آنفلوآنزای اسپانیایی بود که در زمان جنگ جهانی اول رخ داد و گفته می شود که ۵۰ میلیون نفر کشته داده است. کنترل بیماری های تنفسی خیلی سخت است. در عین حال در سال ۱۹۵۷ آنفلوآنزای آسیایی شایع شد و در ۱۹۶۸ آنفلوآنزای در ارتباط با هنگ کنگ رخ داد. همه این موارد تنفسی بود و کنترل آن دشوار. البته بیماری هایی هم داریم که تنفسی است، اما کنترل شده اند؛ مانند سرخک که تنفسی بوده و قدرت انتقال بالایی دارد، اما واکسن برایش ساخته شده است، اما کنترل بیماری تنفسی جدید واقعا دشوار است؛ نه میتوان مرزها را کنترل کرد و نه کار دیگری میتوان انجام داد. بعنوان مثال در کشور خودمان چگونه می خواهید مرز زمینی را کنترل کنید؟. به صورت کلی کنترل مرزها برای بیماری های تنفسی خیلی سخت است. کرونا؛ ویروسی نوپدید مختاری آزاد با اعلان اینکه انسان ها از هر پاندمی یک درس می گیرند، اظهار داشت: جدی گرفتن استفاده از ماسک یکی از درس های پاندمی کرونا بود. با این وجود باید توجه کرد که هیچ کشوری نتوانست مانع از ورود کرونا شود. بهترین کشورها هم نتوانستند جلوی ورود کرونا را بگیرند و بالاخره این ویروس وارد کشورشان شد. در عین حال وقتی جمعیت بالایی به یک بیماری مبتلا می شوند، بار زیادی به بیمارستان ها و سیستم بهداشت وارد می شود و در نتیجه امکان دارد اقداماتی مانند تعطیلی های موقت و... ایجاد کنید تا موج را بشکنید و همه همزمان مبتلا نشوند، بلکه به تدریج مبتلا شوند تا سیستم بتواند بهتر عمل کند. چونکه طبیعتا امکانات تخت بیمارستانی، آی سی یو و... محدود است و به همین جهت سیاست های مختلف کشورها می تواند متفاوت باشد. مثلاً در ایران بحث تعطیلی مدارس و... انجام شد. با این کار نمی خواهیم ویروس را در جامعه از بین ببریم، بلکه موج را می شکنیم و زمان طولانی تر شده و تعداد مبتلایان را در طول زمان تقسیم می کنید که بتوان به آنها خدمات درمانی عرضه داد. بی اطلاعی از ماهیت کووید و زمان ۴۰ روزه تا رسیدن تجهیزات تشخیصی وی با اعلان اینکه متاسفانه در آغاز انتشار کرونا چین اطلاعات درستی نمی داد که متوجه شویم که چه خبر است و ویروس چه هست، ادامه می دهد: به هر حال نمی توان بدون ابزار تشخیص، ویروس را تشخیص داد. مِرس هم نخستین بار در لابراتوار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران تشخیص داده شد. در ابتدای کرونا مقاله ای که انستیتو کُخ آلمان منتشر کرد، در آن اطلاعات داد که چطور میتوان کرونا را تشخیص داد و ما هم ابزاری را سفارش دادیم. معمولاً سفارشاتی که برای تشخیص به خارج از کشور داده می شود، دو هفته طول می کشد که به دست ما برسد، اما در آن زمان که درخواست دنیا برای امکانات تشخیصی زیاد بود، ۴۰ روز طول کشید تا امکانات تشخیصی کووید ۱۹ به دست ما برسد. پیش از این که این تجهیزات به دست ما برسد، جلسات گوناگونی در وزارت بهداشت تشکیل می شد. شناسایی نخستین کرونا مثبت ها در ایران مختاری آزاد ادامه می دهد: باید توجه کرد که بعنوان مثال ما نمی توانیم همه نوع آنفلوآنزا را با یک امکانات تشخیصی، تشخیص دهیم، بلکه هر نوع آنفلوآنزا راه تشخیص خودش را دارد. تعداد ویروس های کرونا هم زیاد است و تجربه ما نشان داده بود که نمی توان همه انواع کرونا را با امکانات تشخیصی یکسان تشخیص داد. بعدها هم سازمان جهانی بهداشت این مورد را تایید نمود. به هر حال نمونه های تنفسی بعنوان آنفلوآنزا برای ما ارسال می شد. نمونه دو نفری را که بعدا در قم فوت کردند، داشتیم و با عنوان آنفلوآنزا روی آنها کار کرده بودیم، اما بمحض این که اِمرو مقداری کیت تشخیصی به ما داد، روی آن دو نمونه باردیگر تست انجام دادیم و کرونا را تشخیص دادیم. تشخیص نخستین کرونا مثبت ها دیر اعلام شد؟ وی می افزاید: شایعاتی وجود دارد که ایران از قبل اطلاع داشت که ویروس کرونا وارد کشور شده، اما نگفته یا دیر اعلام نموده است. اصلا چنین چیزی نبود. دقیقاً یادم هست که در ۲۸ بهمن ۱۳۹۸ تست اولیه نمونه های قم را انجام دادیم که مثبت بود و من با آقای دکتری که در قم بود، تماس گرفتم و اعلام کردم که مراقبت خودتان و اطرافیان تان باشید. روز بعد باید به هیات ممیزه وزارت بهداشت می رفتم و موبایلم را خاموش کرده بودم، اما به همکارانم گفته بودم که تست مرحله دوم را انجام دهند. بعد بلافاصله که موبایلم را روشن کردم، همکاران گفتند که مرحله دوم هم مثبت شده و ۲۹ بهمن ماه کرونا بودن این نمونه ها تایید شد. این که گفته می شد به سبب برگزاری برخی مراسم ها، اعلام نکردند، اصلا اینطور نبود و همان ۲۹ بهمن ماه ۱۳۹۸ کرونا در کشور شناسایی شد. مختاری آزاد می گوید: در آن زمان آقای دکتر گویا رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر بودند که به دکتر گویا اعلام کردم که نمونه ها مثبت شده که بعد گفتند دکتر نمکی- وزیر بهداشت وقت می خواهند با شما صحبت کنند. دکتر نمکی از من پرسیدند که شما تایید می کنید که این نمونه ها کرونا مثبت هستند که من گفتم ۹۹ درصد بله، اما آن یک درصد هم به این علت است که تست PCR هیچ گاه ۱۰۰ درصد نیست و باید سکوئنسینگ (توالی یابی) انجام دهیم. با این وجود اقدامات تکمیلی هم انجام شد و نمونه های کرونا مثبت تایید شدند. وی می گوید: آن روز را اصلا یادم نمی رود. من در همان روز قرار بود در دانشگاه شهید بهشتی در رابطه با آنفلوآنزا سخنرانی کنم، اما وقتی از وزارت بهداشت بیرون آمدم، خیلی هول بودم. خودم آژانس گرفتم و داشتم فکر می کردم که اگر در دانشگاه کسی از من پرسید که آیا کرونا به ایران آمده یا خیر، من چه پاسخی باید بدهم؟. می دانم که در ایران شناسایی شده، اما مقررات بین المللی سلامت IHR اجازه نمی دهد که وقتی ویروس جدیدی را شناسایی می کنید، خودتان مصاحبه کرده و اعلام کنید، بلکه وظیفه ما اینست که به نماینده IHR که مرکز مدیریت بیماری ها است، اعلام نماییم و این مرکز هم باید به وزیر اعلام نماید. همه جای دنیا همین قوانین حاکم است. در همان روز وقتی رفتم پشت میکروفن که در رابطه با آنفلوآنزا صحبت کنم، دیدم همه در موبایل هستند و حدود ساعت دو بود که متوجه شدم که وزیر وقت بهداشت اعلام نموده اند که کرونا در ایران شناسایی شده است. ازاین رو شناسایی کرونا در ایران همان ۲۹ بهمن ۱۳۹۸ بود. من سابقه کار طولانی دارم و می دانم خیلی چیزها به همین صورت گفته نمی شود و مجاز نیست که اعلام گردد، اما خوشبختانه یکی دو ساعت پس از اینکه به آقای وزیر اعلام کردم که ویروس در کشور شناسایی شده، این مورد اطلاع رسانی عمومی شد و بعد دوره سختی را گذراندیم. بررسی روزانه ۱۰۰۰ تست در ایام اوج کرونا مختاری آزاد می گوید: پس از بهمن و اسفند ماه ۱۳۹۸، نوروز ۱۳۹۹ را در پیش داشتیم و شاید روزانه ۱۰۰۰ نمونه داشتیم. داوطلبان وارد کار شدند. چونکه به تنهایی نمی توانستیم روزی ۱۰۰۰ نمونه را تست نماییم. تا هر ساعت که طول می کشید کارها را انجام می دادیم و تک تک افراد زحمت می کشیدند. یکی از جاهایی که برای ما نمونه می آوردند، کهریزک بود و چیزی که برایم جالب بود، این بود که کهریزک بعنوان جایی که از سالمندان نگهداری می کند، موارد مرگ و میرش کم بود. چونکه سیستم کنترل شان درست بود. در سطح بین المللی هم در رابطه با این مورد صحبت کردم. در حالیکه در خانه های سالمندان کشورهای پیشرفته دنیا میزان مرگ و میر کم نبود. وی با اعلان اینکه خوشبختانه در لابراتوار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران مرگ و میر ناشی از کرونا نداشتیم، می گوید: وقتی ویروسی در دنیا پخش می شود، کشورهای مختلف تصمیمات مختلفی می گیرند. در ابتدای کرونا خیلی از کشورها گمان می کردند که از آنجاییکه واکسن به صورت ۱۰۰ درصد ایمنی نمی دهد، به صورت خفیف مبتلا شدن داشته باشند. بعدها شاهد بودیم که با آمدن واریانت های جدید، کشورهایی که بیشتر مبتلا شده بودند، ایمنی بهتری داشتند و کمتر مشکل پیدا کردند، اما کشورهایی که ایمنی شان فقط با واکسن بود، مانند ژاپن، نیوزیلند و... با واریانت های جدید ابتلای شدید داشته و مرگ ومیرشان بالا رفت. مختاری آزاد می گوید: خیلی ها هم می گفتند آمار فوتی هایی که در ایران مطرح می شده، درست نبوده است. در حالیکه ما وقتی تست انجام می دهیم، امکان دارد از ۱۰۰ نمونه ۲۰ موردش کرونا باشد. حال امکان دارد برخی نمونه ها هم کرونا باشند، اما تست زود یا دیر انجام شده و در نتیجه آزمایشش منفی می شود. بر همین مبنا فوتی هایی که بر مبنای موارد مثبت تست ثبت شده باشند، اعلام می نماییم. ویروس ها پاسپورت نمی خواهند درباره کرونا مخفی کاری نداشتیم وی تاکید می کند: باید توجه کرد که هیچکس مقصر ورود ویروس نیست، ویروس که برای ورود به کشوری پاسپورت نیاز ندارد. در عین حال اگر ما ۲۹ بهمن کرونا را تشخیص دادیم، مفهومش این نیست که همان روز وارد ایران شده، بلکه از قبل بوده و ما در آن زمان شناسایی کردیم. امکان دارد در بهمن ماه نمونه مثبت داشتیم، اما بعنوان نمونه آنفلوآنزا تست کرده بودیم و آنفلوآنزایش منفی بوده است. در همه دنیا این اتفاق می افتد. بعنوان مثال وقتی در ۱۹۸۳ HIV شناسایی شد، بررسی کردند که از چه زمانی وجود داشته و اعلام نمودند که بانکهای سرمی وجود دارد که برای ۱۹۰۰ بوده است. ازاین رو در رابطه با کرونا اصلا مسئله مخفی کاری وجود نداشت. دو موجِ سنگین کرونا وی ضمن اشاره به پیک ها و موج های مختلف کرونا در ایران، می گوید: موج اولیه ویروس که همان ووهان بود، شدید بود. در عین حال در همه جای دنیا موج دلتا هم بسیار شدید و مرگ ومیرش بیشتر بود و در ایران هم این موج شدید بود. در حالی هم صورت گرفت که هنوز واکسن وارد ایران نشده بود. خود من هم به کرونا مبتلا و بستری هم شدم. منشاء کرونا؛ ساخته بشر یا برآمده از طبیعت؟ وی در رابطه با آزمایشگاهی بودن یا نبودن کووید 19 هم به ایسنا می گوید: در ویروس های RNA مانند آنفلوآنزا، HIV و... سیستم تصحیح مانند سیستم DNA وجود ندارد، اما کرونا اتفاقا سیستم تصحیح دارد و از معدود ویروس های RNA است که سیستم تصحیح دارد. در کووید ۱۹ ویروس تغییر می کند. باید توجه کرد که ویروس های RNA خصوصیت های خودشان را دارند و کرونا هم بین انسان و حیوان مشترک است و احتمال تغییر دارد. همینطور ویروسی است که امکان دستکاری آن وجود دارد، اما حداقل میتوان اظهار داشت که با دانش امروز نتوانستند ثابت کنند که دست ساز است. باید توجه کرد که در لابراتوار های معمولی میتوان ویروس ها را ترکیب کرد و کار سختی نیست، اما هیچکس نتوانسته این را ثابت کند. خیلی ها این مورد را به صورت نظریه مطرح می کنند، اما مطلب علمی است و باید ثابت شود که البته فعلاً شواهدی در این حوزه دیده نشده است. حال امکان دارد دانش آینده این را مطرح کند. در عین حال ویروس های مختلفی بوجود آمده که بعضی از آنها می توانند بقا داشته باشند و برخی بقا ندارند. مثلاً حالا دیگر ووهان و دلتا را نمی بینید. دنیای ویروس ها قابل پیشبینی نیست مختاری آزاد در رابطه با پیشبینی ها از آینده کرونا، می گوید: طبق روندی که می بینیم امکان دارد کووید ۱۹ مانند سایر ویروس های سرماخوردگی بماند. بسیاری از ویروس ها به وجود می آیند و پس از بین می روند اما برخی هم بقا دارند. بعنوان مثال اُمیکرون که دائم درحال تغییر است و امکان دارد ماندگار باشد. باید توجه کرد که هیچکس نمی تواند دنیای ویروس ها را پیش بینی نماید. طبیعتا دستکاری هایی که در طبیعت به انجام می رسد، ویروس ها را تغییر می دهد. البته اینطور نیست که نتوان آنها را کنترل کرد. با این وجود وقتی تاریخچه یک ویروس خطرناک را می خوانید، می بینید که مثلاً جنگلها را از بین بردند، موش ها وارد جامعه شهری شدند و ویروس را با خودشان آوردند و یک اپیدمی وحشتناک بوجود آمده است. در نتیجه همه این موارد در وضعیت ویروس ها موثرند. اگر هم ویروسی تنفسی از آزمایشگاهی فرار کند که در تاریخ هم وجود دارد، نمی توان انتقال آنرا کنترل کرد و در نهایت هم قابل پیشبینی نیست. گاهی هم ویروسی ناخواسته می آید و از راه گل ها، پشه ها، میوه هایی که در دنیا جابجا می شوند، منتقل می شوند و شیوع یک ویروس ایجاد شود. تصور از عوامل عفونی در ایران مانند عصر ذکریای رازی است! ویروس شناسی مهم است مختاری آزاد در ادامه صحبت هایش در رابطه با دیده نشدن آموزش ویروس شناسی در کشور، می گوید: سال هاست که دبیر بورد ویروس شناسی هستم و نزدیک ۳۰ سال است که عضو بورد ویروس شناسی هستم. باید توجه کرد که ویروس شناسی علم نیمه دوم قرن بیستم است. در ایران تصور در رابطه با عوامل عفونی، مانند عصر ذکریای رازی است و هرچند سعی کردیم که این را بقبولانیم که ویروس شناسی برای خودش رشته و واحدی جداست، اما ناموفق بوده ایم. هم اکنون دوره ای نیست که نیم واحد ویروس شناسی برای دانشجوی پزشکی بگذارید، اما هنوز روال به همین صورت است. در قرن ۲۱ همه گیری هایی داشتیم، اما با این وجود هنوز دانشجوی دندان پزشکی، ویروس نمی خواند؛ در حالیکه با ویروس های مختلفی در بزاق سروکار دارد. متاسفانه مسئله ما علوم پایه است که ویروس شناسی در آن دیده نمی گردد. در حالیکه در کشورهای دیگر فقط دو واحد در رابطه با HIV درس می گذرانند، اما در ایران نیم واحد درس می گذارنند. دنیا متوجه شده که ویروس ها مهم هستند و وقتی پاندمی های ویروسی شایع شده اند، پس ویروس شناسی مهم می باشد. وی می گوید: متاسفانه علوم پایه در کشور دیده نمی گردد. این درحالیست که در هر بیماری، لابراتوار باید در ابتدا تشخیص دهد. البته نه فقط در کشور ما، بلکه در سایر کشورهای منطقه ما هم این مشکل وجود دارد که خیلی بودجه درستی نداریم. بعنوان مثال ما بعنوان مرکز ملی آنفلوآنزا بودجه و ردیف ثابتی نداریم. در مرکز ملی سرخک و سرخجه بودجه ثابتی نداریم. اگر یک اپیدمی سرخک بیاید، آیا ما به اندازه کافی پول داریم که امکانات تشخیصی بخریم؟. در شرایطی که مواد هم تاریخ مصرف دارند و نمی توان آنها را ذخیره کرد. در عین حال مشکل ترخیص کالاهایمان را داریم که گاهی در گمرک می ماند و مشکلات اداری و نامه نگاری ها وجود دارد. گاهی حتی از سازمان جهانی بهداشت امکاناتی به ما اهدا می شود، اما در گمرک به صورت کالای عادی دیده می شود. در حالیکه این مسائل را باید جدا ببینند و من نباید این مسائل را حل کنم. در عین حال تجهیزات مان که فرسوده است و تلاش می نماییم که آنها را جدید نماییم. لابراتوار ملی آنفلوآنزا در منطقه مدیترانه شرقی شناخته شده است و باید مورد توجه قرار گیرد. حتی به ما پول ندهند، بلکه امکانات مورد نیاز را خود وزارت بهداشت برای ما تأمین کند. علوم پایه باید مورد توجه قرار گیرد و حمایت شود. باید توجه کرد که ویروس شناسی رشته گرانی است، آزمایش ها و تهیه موادش گران است، اما با این وجود ما همه تلاش مان را انجام می دهیم. ۳۷ سال کار در آزمایشگاه این استاد ویروس شناسی در انتها صحبت هایش تاکید می کند: حالا ۳۷ سال است که در این لابراتوار کار می کنم. لابراتوار را گسترش دادیم و همیشه فکر می کنم که ثروت کشور ما افراد تحصیل کرده هستند. نسل پس از من بهتر و کاری تر از من هستند. وقتی یک استادی می رود امکان دارد خیلی از کارها بخوابد و من این را به عینه پیش تر دیده ام که با رفتن یک استاد آزمایشگاهی تعطیل می شد. این همیشه در ذهنم بود که نباید بگونه ای پیش روم که اگر استادی رفت، آزمایشگاهی بسته شود، بلکه باید بگونه ای باشد که کار بهتر پیش رود. تنها افتخاری که دارم اساتیدی هستند که با من کار می کنند و در آینده در این عرصه ها بهتر از من کار خواهند کرد. منبع: mrlemon.ir 1402/01/19 19:58:00 5.0 / 5 761 تگهای خبر: آموزش , برنامه , بیماری , پزشك مطلب مسترلمون را می پسندید؟ (1) (0) تازه ترین مطالب مرتبط ایجاد لابراتوار پزشکی در مناطق صعب العبور 70 درصد تشخیص پزشکان وابسته به لابراتوار است چرا گرفتار وسواس می شویم چالش های صنعت تجهیزات پزشکی نظرات بینندگان در مورد این مطلب نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۷ بعلاوه ۳ دوستان مسترلمون آموزشگاه خیاطی انتخابات مجلس ، کاندیدای مجلس چگونه رمز دوربین مدار بسته را پیدا کنیم خرید و فروش خودرو دوره ICDL در تبریز طراحی سایت فیش حج فیش حج پربیننده ترین ها مایع و چسب آب بندی نانو چیست؟ برگزاری کنفرانس پایان سال دارو آیا ویروس کشنده تر از کرونا در راهست بیمه شدگان امکان دسترسی به سوابق درمانی را دارند پربحث ترین ها ایجاد لابراتوار پزشکی در مناطق صعب العبور 70 درصد تشخیص پزشکان وابسته به لابراتوار است چرا گرفتار وسواس می شویم معرفی بهترین رژیم غذایی برای سلامت مغز جدیدترین ها ایجاد لابراتوار پزشکی در مناطق صعب العبور 70 درصد تشخیص پزشکان وابسته به لابراتوار است چرا گرفتار وسواس می شویم معرفی بهترین رژیم غذایی برای سلامت مغز اکثر کودکان مبتلا به سندرم داون گرفتار آپنه خواب هستند تغییرات اقلیمی ممکن است موجب افزایش مرگ های سکته ای شود چالش های صنعت تجهیزات پزشکی مایع و چسب آب بندی نانو چیست؟ آثار مقابله با بیماریهای دهان و دندان در شکفتن لبخند جامعه تغذیه پس از ماه رمضان چگونه باشد تگها بیماری پزشك برنامه درمان رپورتاژ خدمات آموزش تولید